Η τεχνητή
νοημοσύνη δεν προκαλεί απλώς έκρηξη στην κατανάλωση ενέργειας και τις εκπομπές
άνθρακα, αλλά αποστραγγίζει και τα αποθέματα νερού του πλανήτη.
Υπολογίζεται
ότι ένα μεγάλο μοντέλο παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιεί από μισό
λίτρο έως τρία λίτρα νερού για να γράψει ένα σύντομο email 100 έως 250 λέξεων,
ανάλογα με το πού βρίσκεται ο διακομιστής και τη θερμοκρασία περιβάλλοντος.
Μάλιστα, τα
data centers (κέντρα δεδομένων) δεν χρησιμοποιούν νερό μόνον επί τόπου για
ψύξη, αλλά και για την αλυσίδα εφοδιασμού γενικότερα.
Οι
περισσότερες εταιρείες επικεντρώνονται απλώς στην αναφορά της άμεσης
κατανάλωσης νερού τους, αλλά το πραγματικό κόστος νερού των data centers
περιλαμβάνει τόσο το νερό στις εγκαταστάσεις για την ψύξη των διακομιστών όσο
και το νερό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτός
έδρας.
Τόσο η άμεση
όσο και η έμμεση χρήση του νερού πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν κατά την
αξιολόγηση του συνολικού αντίκτυπου στους υδάτινους πόρους.
Ομοίως, κατά
τον υπολογισμό των εκπομπών, είναι σημαντικό να συμπεριλαμβάνεται τόσο η άμεση
εκφόρτιση από την εγκατάσταση όσο και η έμμεση εκφόρτιση από τον προμηθευτή του
ηλεκτρικού δικτύου.
Πρέπει να
υπάρχει μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση κόστους-οφέλους για να λαμβάνεται μια
τεκμηριωμένη απόφαση, η οποία είναι ζωτικής σημασίας. Αλλά σε αυτό το σημείο
υπάρχουν πολύ λίγες πληροφορίες ως προς αυτό.
Κινδυνεύουν περιοχές της Ευρώπης
Σύμφωνα με το
Politico, η Microsoft και η Amazon επενδύουν
δισεκατομμύρια για την απόκτηση γης στην ολοένα και πιο ευάλωτη υδρολογικά περιοχή,
σχεδιάζοντας την κατασκευή data centers – εγκαταστάσεων που καταναλώνουν
εκατομμύρια λίτρα νερού ετησίως.
Οι
κυβερνήσεις, τόσο εθνική όσο και περιφερειακή, υποδέχτηκαν τις εξελίξεις με
ενθουσιασμό.
Παρότι η
Amazon υπόσχεται πάνω από 15 δισ. ευρώ επενδύσεις, δημιουργία θέσεων εργασίας,
εκπαιδευτικά προγράμματα και αναβάθμιση των υδροδοτικών υποδομών, έχουν αρχίσει
να εμφανίζονται ομάδες πολιτών που οργανώνουν εκστρατείες αντίδρασης,
ανησυχώντας ότι οι τεχνολογικοί κολοσσοί θα επιβαρύνουν περαιτέρω τους ήδη
πιεσμένους υδάτινους πόρους.
Το 2024, ο
τομέας των data centers στην Ευρώπη κατανάλωσε περίπου 62 εκατομμύρια κυβικά
μέτρα νερού – ποσότητα ισοδύναμη με 24.000 ολυμπιακές πισίνες. Μέχρι το 2030,
αυτή η κατανάλωση αναμένεται να φτάσει τα 90 εκατ. κυβικά. Η συνεχής ψύξη των
servers απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού.
Η Microsoft
δηλώνει ότι έως το 2030 θα είναι «υδατικά θετική»
Καθώς η ΕΕ
προσπαθεί να ενισχύσει την ψηφιακή της ανεξαρτησία, ωθεί τα κράτη-μέλη σε
επενδύσεις για data centers. Ωστόσο, το σχέδιο αυτό έρχεται σε σύγκρουση με την
πραγματικότητα της λειψυδρίας.
Η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή σε προσχέδιο της Στρατηγικής για την Ανθεκτικότητα στο Νερό αναφέρει
ότι στρατηγικοί τομείς, όπως τα data centers, πρέπει να υποχρεωθούν να
εφαρμόσουν μέτρα μέγιστης εξοικονόμησης νερού.
Η ισπανική
κυβέρνηση τονίζει ότι όλα τα νέα data centers θα φέρουν περιβαλλοντική σήμανση
βιωσιμότητας, ότι θα χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ότι θα
περιορίζεται δραστικά η κατανάλωση νερού μέσω καινοτομίας.
Η Microsoft
δηλώνει ότι έως το 2030 θα είναι «υδατικά θετική», δηλαδή θα επιστρέφει
περισσότερο νερό στις τοπικές λεκάνες απορροής από αυτό που χρησιμοποιεί. Η
Amazon και η Google έχουν ανακοινώσει αντίστοιχες δεσμεύσεις.
