Ευρωπαϊκός δορυφόρος έμεινε από καύσιμα, ετοιμάζεται για αυτοκτονία

Ντάρμσταντ, Γερμανία

Μια φλεγόμενη μάζα από παλιοσίδερα βάρους 250 κιλών θα συντριβεί τις επόμενες εβδομάδες σε μια άγνωστη προς το παρόν περιοχή του πλανήτη. Θα είναι τα απομεινάρια του Goce, ενός ευρωπαϊκού δορυφόρου που εξάντλησε τα καύσιμά του το πρωί της Δευτέρας, έχοντας ολοκληρώσει τη χαρτογράφηση του βαρυτικού πεδίου της Γης.

H ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA ανακοίνωσε ότι η αποστολή του Goce τερματίστηκε και επίσημα, και ο δορυφόρος αναμένεται να εισέλθει στην ατμόσφαιρα σε δύο με τρεις εβδομάδες.

Το σκάφος του ενός τόνου κινείται σε ύψος μόλις 224 χιλιομέτρων, μετρώντας τις απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας σε όλη την επιφάνεια της Γης.

Στο χαμηλό αυτό ύψος δέχεται την τριβή των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας, γι΄αυτό και έχει ασυνήθιστο, αεροδυναμικό σχήμα που περιορίζει τις εξωτερικές επιδράσεις.

Η ESA εκτιμά ότι το μεγαλύτερο μέρος του Goce θα καταστραφεί φλεγόμενο στην ατμόσφαιρα και μόνο 250 κιλά συντριμμιών, συνολικά 40 με 50 κομμάτια, θα φτάσουν μέχρι το έδαφος ή τη θάλασσα.

Τα συντρίμμια θα διασκορπιστούν σε μια έκταση εκατοντάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων, μέχρι στιγμής όμως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού. «Λίγες ώρες πριν [από την είσοδο στην ατμόσφαιρα] θα είμαστε σε θέση να το υπολογίσουμε [...] με ακρίβεια μερικών χιλιάδων χιλιομέτρων» είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα ο Κρίστιφ Στάιγκερ, υπεύθυνος για τη διαχείριση των διαστημικών σκαφών της ESA.

O δορυφόρος θα παρακολουθείται πάντως στενά όχι μόνο από την ESA αλλά και την Διεθνή Συντονιστική Επιτροπή Διαστημικών Σκουπιδιών.

Στα τρία χρόνια λειτουργίας του, ο Goce δημιούργησε έναν χάρτη του βαρυτικού πεδίου που εμφανίζει τη Γη με ένα ακανόνιστο σχήμα σαν πατάτα (ένθετη αριστερά).

Αντίθετα από ό,τι θα φανταζόταν κανείς, η δύναμη της βαρύτητας δεν είναι ίδια σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη -το βάρος ενός οποιουδήποτε σώματος αλλάζει απειροελάχιστα από περιοχή σε περιοχή.

·         Παγκόσμιος χάρτης της βαρύτητας κάνει τη Γη να μοιάζει με πατάτα

·         O Τομ και ο Τζέρι μεταδίδουν τον πρώτο χάρτη του βαρυτικού πεδίου της Γη

Η απόσταση από το κέντρο της Γης είναι ένας μόνο από τους παράγοντες που επηρεάζουν τη δύναμη της βαρύτητας· άλλος βασικός παράγοντας είναι κατανομή της μάζας στον πλανήτη, η οποία δεν είναι καθόλου ομοιόμορφη.

Το εσωτερικό της Γης δεν είναι ομοιογενές, αφού τα υπόγεια πετρώματα ποικίλλουν σημαντικά σε πυκνότητα. Το πάχος του φλοιού επίσης δεν είναι σταθερό, αφού, για παράδειγμα, τα Ιμαλάια συγκεντρώνουν μεγαλύτερη μάζα σε σχέση με το βυθό των ωκεανών.

Ένας άλλος παράγοντας που δημιουργεί απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας είναι η κίνηση των ωκεανών, ένα φαινόμενο για το οποίο ο Goce αναμένεται να προσφέρει πολύτιμα νέα δεδομένα.

Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης

Newsroom ΔΟΛ