Βοστόνη,
Μασαχουσέτη
Ο τελευταίος ρομποτικός εκπρόσωπος
της NASA στον Άρη δεν αποκλείεται να μεταφέρει σκληροτράχηλους λαθρεπιβάτες:
δύο νέες μελέτες ενισχύουν την ανησυχία για ανθεκτικά μικρόβια που ενδέχεται να
επέζησαν στο ταξίδι και να μόλυναν έναν πλανήτη με γήινη ζωή.
Η πρώτη από τις δύο μελέτες που παρουσιάστηκαν αυτή την εβδομάδα σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Μικροβιολογίας δείχνει ότι μια κατηγορία γήινων μικροβίων θα μπορούσε δυνητικά να επιζήσει στον Άρη. Η δεύτερη μελέτη αποκαλύπτει ότι το Curiosity, το εξάτροχο ρομπότ που εξερευνά τον Κρατήρα Γκέιλ του Άρη από το 2012, ήταν μολυσμένο με μικρόβια που ίσως θα μπορούσαν να αντέξουν το πολύμηνο ταξίδι στο διάστημα.
Όλες οι διαστημικές αποστολές καθαρίζονται και απολυμαίνονται προσεκτικά πριν την αναχώρηση, όχι μόνο για την προστασία του εξοπλισμού από τη σκόνη αλλά και λόγω των φόβων για μόλυνση από οργανισμούς που δυνητικά μπορούν να επιζήσουν στο διάστημα. Όμως, παρά την απολύμανση με υπεριώδες φως και υπεροξείδιο του υδρογόνου, αρκετά μικρόβια είναι γνωστό ότι επιζούν.
Αυτό συνέβη και στο Curiosity. Η Στέφανι Σμιθ του Πανεπιστημίου του Άινταχο εξέτασε τα δείγματα που είχαν ληφθεί με μπατονέτες από τις επιφάνειες του ρομπότ πριν από την εκτόξευση. Η ανάλυση αποκάλυψε 65 είδη βακτηρίων, αρκετά του γένους Bacillus. Στο εργαστήριο, οι ερευνητές εξέθεσαν τα βακτήρια αυτά σε αποξήρανση, υπεριώδη ακτινοβολία, ψύχος και ακραία όξινα ή αλκαλικά περιβάλλοντα, και διαπίστωσαν ότι το 11% άντεξε σε τουλάχιστον μία από αυτές τις πολύ σκληρές συνθήκες.
«Δεν γνωρίζουμε αν τα μικρόβια αποτελούν πραγματική απειλή [για τον Άρη]» σχολιάζει στο Nature.com η Δρ Σμιθ. «Μέχρι να βεβαιωθούμε, είναι καλύτερα να κρατήσουμε μέτρα προφύλαξης» προσθέτει.
Η μελέτη δείχνει να επιβεβαιώνει μια άλλη έρευνα που παρουσιάστηκε στις αρχές Μαΐου, σύμφωνα με την οποία αρκετά μικρόβια μπορούν δυνητικά να επιβιώσουν σε ένα πολύμηνο διαστημικό ταξίδι, κρυμμένα ίσως σε σημεία του σκάφους που δεν εκτίθενται άμεσα στην ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία.
Η δεύτερη από τις δύο νέες μελέτες που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο δείχνει ότι τα μεθανογόνα, πρωτόγονα μικρόβια που κατατάσσονται στα αρχαιοβακτήρια, μπορούν δυνητικά να επιζήσουν στον Άρη.
Πρόκειται για μικρόβια εντελώς διαφορετικά από τα κοινά βακτήρια, τα οποία χρησιμοποιούν υδρογόνο ως πηγή ενέργειας και διοξείδιο του άνθρακα ως τροφή. Είναι επίσης αναερόβια, δεν χρειάζονται οργανικές ουσίες ούτε φως για να επιζήσουν, οπότε θα μπορούσαν ίσως να επιζούν στο υπέδαφος του Άρη.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Άρκανσο πειραματίστηκαν με δύο μεθανογόνα, τα Methanothermobacter wolfeii και Methanobacterium formicicum, τα οποία διαπιστώθηκε ότι αντέχουν στους ακραίους κύκλους ψύξης και απόψυξης στην επιφάνεια του Άρη. «Η επιφανειακή θερμοκρασία του Άρη παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις, και συχνά κυμαίνεται στη διάρκεια της ημέρας από τους -90 βαθμούς Κελσίου το βράδυ στους +27 βαθμούς» λέει η διδακτορική φοιτήτρια Ρεμπέκα Μίκολ που πραγματοποίησε τα πειράματα.
Η μελέτη απηχεί τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών, ωστόσο δεν αποδεικνύει ότι τα αρχαιοβακτήρια θα μπορούσαν πραγματικά να αναπτυχθούν στον Άρη. Παρόλα αυτά, τα ευρήματα ίσως ενδιαφέρουν τους αστροβιολόγους, καθώς το 2004 ανιχνεύθηκε στην ατμόσφαιρα του Άρη το αέριο μεθάνιο, το οποίο θα μπορούσε θεωρητικά να προέρχεται από μεθανογόνους οργανισμούς.
Κανείς πάντως δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο τα γήινα μικρόβια να γίνουν οι πρώτοι άποικοι του Άρη ή άλλων προορισμών που επισκέπτονται γήινες αποστολές.
Κανείς δεν αποκλείει επίσης το ενδεχόμενο τα δείγματα πετρωμάτων που θα φέρουμε μια μέρα από τον Άρη να έχουν μολυνθεί στο δρόμο με γήινη ζωή.
Θα ήταν ένα ατύχημα που μόνο σύγχυση θα μπορούσε να φέρει στην αναζήτηση για εξωγήινη ζωή.
Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης
Η πρώτη από τις δύο μελέτες που παρουσιάστηκαν αυτή την εβδομάδα σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Μικροβιολογίας δείχνει ότι μια κατηγορία γήινων μικροβίων θα μπορούσε δυνητικά να επιζήσει στον Άρη. Η δεύτερη μελέτη αποκαλύπτει ότι το Curiosity, το εξάτροχο ρομπότ που εξερευνά τον Κρατήρα Γκέιλ του Άρη από το 2012, ήταν μολυσμένο με μικρόβια που ίσως θα μπορούσαν να αντέξουν το πολύμηνο ταξίδι στο διάστημα.
Όλες οι διαστημικές αποστολές καθαρίζονται και απολυμαίνονται προσεκτικά πριν την αναχώρηση, όχι μόνο για την προστασία του εξοπλισμού από τη σκόνη αλλά και λόγω των φόβων για μόλυνση από οργανισμούς που δυνητικά μπορούν να επιζήσουν στο διάστημα. Όμως, παρά την απολύμανση με υπεριώδες φως και υπεροξείδιο του υδρογόνου, αρκετά μικρόβια είναι γνωστό ότι επιζούν.
Αυτό συνέβη και στο Curiosity. Η Στέφανι Σμιθ του Πανεπιστημίου του Άινταχο εξέτασε τα δείγματα που είχαν ληφθεί με μπατονέτες από τις επιφάνειες του ρομπότ πριν από την εκτόξευση. Η ανάλυση αποκάλυψε 65 είδη βακτηρίων, αρκετά του γένους Bacillus. Στο εργαστήριο, οι ερευνητές εξέθεσαν τα βακτήρια αυτά σε αποξήρανση, υπεριώδη ακτινοβολία, ψύχος και ακραία όξινα ή αλκαλικά περιβάλλοντα, και διαπίστωσαν ότι το 11% άντεξε σε τουλάχιστον μία από αυτές τις πολύ σκληρές συνθήκες.
«Δεν γνωρίζουμε αν τα μικρόβια αποτελούν πραγματική απειλή [για τον Άρη]» σχολιάζει στο Nature.com η Δρ Σμιθ. «Μέχρι να βεβαιωθούμε, είναι καλύτερα να κρατήσουμε μέτρα προφύλαξης» προσθέτει.
Η μελέτη δείχνει να επιβεβαιώνει μια άλλη έρευνα που παρουσιάστηκε στις αρχές Μαΐου, σύμφωνα με την οποία αρκετά μικρόβια μπορούν δυνητικά να επιβιώσουν σε ένα πολύμηνο διαστημικό ταξίδι, κρυμμένα ίσως σε σημεία του σκάφους που δεν εκτίθενται άμεσα στην ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία.
Η δεύτερη από τις δύο νέες μελέτες που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο δείχνει ότι τα μεθανογόνα, πρωτόγονα μικρόβια που κατατάσσονται στα αρχαιοβακτήρια, μπορούν δυνητικά να επιζήσουν στον Άρη.
Πρόκειται για μικρόβια εντελώς διαφορετικά από τα κοινά βακτήρια, τα οποία χρησιμοποιούν υδρογόνο ως πηγή ενέργειας και διοξείδιο του άνθρακα ως τροφή. Είναι επίσης αναερόβια, δεν χρειάζονται οργανικές ουσίες ούτε φως για να επιζήσουν, οπότε θα μπορούσαν ίσως να επιζούν στο υπέδαφος του Άρη.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Άρκανσο πειραματίστηκαν με δύο μεθανογόνα, τα Methanothermobacter wolfeii και Methanobacterium formicicum, τα οποία διαπιστώθηκε ότι αντέχουν στους ακραίους κύκλους ψύξης και απόψυξης στην επιφάνεια του Άρη. «Η επιφανειακή θερμοκρασία του Άρη παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις, και συχνά κυμαίνεται στη διάρκεια της ημέρας από τους -90 βαθμούς Κελσίου το βράδυ στους +27 βαθμούς» λέει η διδακτορική φοιτήτρια Ρεμπέκα Μίκολ που πραγματοποίησε τα πειράματα.
Η μελέτη απηχεί τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών, ωστόσο δεν αποδεικνύει ότι τα αρχαιοβακτήρια θα μπορούσαν πραγματικά να αναπτυχθούν στον Άρη. Παρόλα αυτά, τα ευρήματα ίσως ενδιαφέρουν τους αστροβιολόγους, καθώς το 2004 ανιχνεύθηκε στην ατμόσφαιρα του Άρη το αέριο μεθάνιο, το οποίο θα μπορούσε θεωρητικά να προέρχεται από μεθανογόνους οργανισμούς.
Κανείς πάντως δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο τα γήινα μικρόβια να γίνουν οι πρώτοι άποικοι του Άρη ή άλλων προορισμών που επισκέπτονται γήινες αποστολές.
Κανείς δεν αποκλείει επίσης το ενδεχόμενο τα δείγματα πετρωμάτων που θα φέρουμε μια μέρα από τον Άρη να έχουν μολυνθεί στο δρόμο με γήινη ζωή.
Θα ήταν ένα ατύχημα που μόνο σύγχυση θα μπορούσε να φέρει στην αναζήτηση για εξωγήινη ζωή.
Επιμέλεια: Βαγγέλης Πρατικάκης
Newsroom ΔΟΛ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου