Τηλεσκόπια συνδέονται σε παγκόσμιο αστεροσκοπείο

Ουάσινγκτον

Επιστήμονες σε όλο τον κόσμο ξεκίνησαν την προσπάθεια δημιουργίας του Event Horizon Telescope (EHT). Δεν πρόκειται για ένα νέο τηλεσκόπιο αλλά για τη σύνδεση όλων των ισχυρών επίγειων τηλεσκόπιων δημιουργώντας ένα υπερ-τηλεσκόπιο. Στόχος είναι να μπορέσουν οι αστρονόμοι να διεισδύσουν με το EHT στο κέντρο του γαλαξία μας και να παρατηρήσουν τη γιγάντια μελανή οπή που βρίσκεται εκεί. Οι επιτελείς αυτής της προσπάθειας ευελπιστούν ότι με το EHT θα έχουν τη μέχρι σήμερα πιο «καθαρή»… θέα του κέντρου του Γαλαξία και των φαινομένων που λαμβάνουν χώρα εκεί.

Ο ορίζοντας

Αν αυτή η σύνδεση των ισχυρών τηλεσκοπίων του πλανήτη επιτευχθεί θα δημιουργηθεί ένα όργανο με δυνατότητες και ισχύ χίλιες φορές μεγαλύτερη από εκείνη του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble. Ήδη έχουν συνδεθεί το τηλεσκόπιο SPT στον Νότιο Πόλο με το τηλεσκόπιο Pathfinder Experiment στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή και το τηλεσκόπιο Large Millimeter Telescope στο Μεξικό. Όταν η σύνδεση ολοκληρωθεί το σούπερ τηλεσκόπιο που θα έχει δημιουργηθεί θα στοχεύσει τη μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας που έχει λάβει την ονομασία Τοξότης Α*. Η μαύρη τρύπα του Γαλαξία απέχει περίπου 27.000 έτη φωτός από τη Γη και έχει μάζα περίπου 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ηλιου.

Οι ερευνητές που θα συμμετέχουν στις παρατηρήσεις θα προσπαθήσουν να εντοπίσουν τον περίφημο «ορίζοντα γεγονότων». Πρόκειται για το σημείο μιας μαύρης τρύπας είναι το «σημείο χωρίς επιστροφή», δηλαδή το σημείο στο οποίο η βαρυτική έλξη γίνεται τόσο δυνατή, ώστε κάθε διαφυγή να είναι αδύνατη. Με απλά λόγια όταν η ύλη σε οποιαδήποτε μορφή της (άστρα, αέρια ακόμη και το φως) βρεθεί στον ορίζοντα των γεγονότων μιας μαύρης τρύπας η τύχη της είναι προδιαγεγραμμένη, θα τη ρουφήξει η μαύρη τρύπα. Μέχρι σήμερα υπάρχουν οι θεωρητικές αναφορές για την ύπαρξη του ορίζοντα γεγονότων και κάποια έμμεσα ίχνη του. Οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και χρόνια κάποιες απτές αποδείξεις της παρουσίας του ορίζοντα γεγονότων και το EHT ίσως να καταφέρει να τις εντοπίσει. Οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να συλλέξουν νέα δεδομένα με τα οποία θα ελέγξουν τη θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν αλλά και τη συμπεριφορά των μελανών οπών.

Θοδωρής Λαΐνας
Βήμα Science

Newsroom ΔΟΛ