Πανάρχαιο το γήινο μαγνητικό πεδίο

Αθήνα

Οι επιστήμονες πίστευαν έως τώρα ότι το γήινο μαγνητικό πεδίο είναι 3,45 δισεκατομμυρίων ετών, αλλά μια νέα μελέτη ανεβάζει την ηλικία του στα 4 έως 4,2 δισεκατομμύρια έτη, δηλαδή περίπου 500 έως 750 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερο από τις έως τώρα εκτιμήσεις.

Η ανακάλυψη προσφέρει νέα δεδομένα στην μελέτη του πλανήτη μας.

Η κίνηση των τεκτονικών πλακών

Μια πρόωρη εμφάνιση του μαγνητικού πεδίου σημαίνει ότι η κίνηση των τεκτονικών πλακών ξεκίνησε νωρίτερα. Επίσης η ύπαρξη μαγνητικού πεδίου αποτελεί μια αόρατη ασπίδα προστασίας για την ατμόσφαιρα από τον ηλιακό «άνεμο» (τα ρεύματα φορτισμένων ηλιακών σωματιδίων που «βομβαρδίζουν» συνεχώς τη Γη), συνεπώς θα διευκόλυνε καθοριστικά την πρόωρη ανάπτυξη ζωής στον πλανήτη μας, ο οποίος αλλιώς θα ήταν γυμνός σαν τον 'Αρη.

Το μαγνητικό πεδίο δημιουργείται στο κέντρο της Γης, στο εξωτερικό τμήμα του πυρήνα, που αποτελείται από λιωμένο ρευστό σίδηρο. Αυτό το «γεωδυναμό», για να λειτουργήσει, χρειάζεται περιοδική απελευθέρωση θερμότητας από τον πλανήτη, κάτι για το οποίο βοηθάει η κίνηση των τεκτονικών πλακών, η οποία μεταφέρει θερμότητα από τα έγκατα του πλανήτη προς την επιφάνειά του.

Οι χρονολογίες

Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν έχουν συμφωνήσει πότε ακριβώς ξεκίνησε η κίνηση των τεκτονικών πλακών και σε ποιό χρονικό σημείο η νεαρή Γη, που σχηματίσθηκε πριν περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, απέκτησε μαγνητικό πεδίο. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωφυσικό Τζον Ταρντούνο του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης μελέτησαν μικροσκοπικούς κρυστάλλους ζιρκονίων σε πανάρχαια πετρώματα από τη δυτική Αυστραλία.

Οι κρύσταλλοι αυτοί περιέχουν μαγνητίτη, ένα ορυκτό που διατηρεί ένα μαγνητικό «αρχείο» του μακρινού παρελθόντος. Μετά από γεωχημικές μετρήσεις και με τη βοήθεια μαγνητόμετρου ακριβείας, οι επιστήμονες συμπέραναν ότι πιθανώς η τεκτονική των πλακών ξεκίνησε πριν από 4,4 δισεκατομμύρια χρόνια και το μαγνητικό πεδίο πριν τουλάχιστον 4 δισ. χρόνια.

Σήμερα μόνο δύο βραχώδεις πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, η Γη και ο Ερμής, διαθέτουν μαγνητικό πεδίο. Ο 'Αρης έχασε το δικό του πριν περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια και μαζί με αυτό χάθηκαν στο διάστημα η ατμόσφαιρά και το περισσότερο νερό του. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Science».

Newsroom ΔΟΛ