Απολιθώματα ενός νέου είδους ανθρωπίδη ήρθαν στο φως

Τα απολιθώματα δύο ανθρωπίδων, τα οποία κατατάσσονται από τους επιστήμονες σε νέο είδος, ανακαλύφθηκαν στη Νότια Αφρική.
Τα οστά που εντοπίστηκαν στη σπηλιά Μαλάπα, κοντά στο Γιοχάνεσμπουργκ, ανήκουν σε μία ενήλικη γυναίκα και σε έναν έφηβο άντρα –πιθανόν μητέρα και γιος- και χρονολογούνται πριν από σχεδόν δύο εκατομμύρια χρόνια.
Οι επιστήμονες έδωσαν στο νέο είδος το όνομα Australopithecus sediba. «Sediba» σημαίνει «πηγή» ή «πηγάδι» στη γλώσσα Σεσότο που μιλιέται στην περιοχή.
Όπως αναφέρουν στο Science, τα νέα ευρήματα καλύπτουν ένα σημαντικό κενό μεταξύ των παλαιότερων ανθρωπίδων και στα σύγχρονα είδη Homo. «Είναι στο σημείο όπου γίνεται η μετάβαση από τον πίθηκο που περπατά σε δύο πόδια σ’ εμάς», δήλωσε στο BBC ο επικεφαλής επιστήμονας καθηγητής Λι Μπέργκερ από το Πανεπιστήμιο του Γουιτγουότερσραντ, για να εξηγήσει ότι το αρχείο απολιθωμάτων για εκείνο το χρονικό διάστημα (πριν από 2-1,8 εκατομμύρια χρόνια) είναι ιδιαίτερα μικρό και αποσπασματικό.
Η ακριβής τοποθέτηση του Australopithecus sediba στο ανθρώπινο γενεαλογικό δέντρο έχει ήδη προκαλέσει τις πρώτες διενέξεις στην επιστημονική κοινότητα, αφού κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το νέο είδος ανήκει στους Homo.
Ο Australopithecus sediba έζησε την εποχή που πρωτοεμφανίστηκαν τα είδη του Homo, και αποτελεί έναν ιδιάζοντα συνδυασμό αρχαϊκότερων και σύγχρονων χαρακτηριστικών. Τα μικρά δόντια, η προεξέχουσα μύτη, η αναπτυγμένη λεκάνη και τα μακριά πόδια δείχνουν ότι ανήκει στα πιο εξελιγμένα είδη. Ωστόσο, τα πολύ μακριά χέρια και το μικρό κρανίο απηχούν τα αρχαιότερα είδη του Αυστραλοπίθηκου, στα οποία τον εντάσσουν ο καθηγητής Μπέργκερ και οι συνάδελφοί του.
Ο καθηγητής Κόλιν Γκρόουβς από το Αυστραλιανό Εθνικό Πανεπιστήμιο δήλωσε ότι η εκτίμησή του για τους ανθρωπίδες της Μαλάπα είναι ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα νέο είδος Homo και όχι για Αυστραλοπίθηκο. «Οι ίδιοι οι συντάκτες τόνισαν κάποιες ομοιότητες με τον πρώιμο Homo και φαίνεται να παραδέχονται ότι τα χαρακτηριστικά του Homo κυριαρχούν και ότι μόνο η μικρή κρανιακή χωρητικότητα αποτελεί στην πραγματικότητα χαρακτηριστικό “αυστραλοπιθήκου”», σχολίασε. «Αλλά τώρα γνωρίζουμε τον Homo floresiensis με κρανιακή χωρητικότητα πάνω κάτω ίδια με αυτή του νέου είδους».
Τα απολιθώματα ανακαλύφθηκαν στη διάσημη περιοχή «Λίκνο της Ανθρωπότητας» που έχει ανακηρυχθεί ως τόπος παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Ανασύρθηκαν από ένα όρυγμα – ό,τι απέμεινε από ένα δίκτυο σπηλιών που με την πάροδο του χρόνου έχασε την οροφή του από τη διάβρωση.
Οι επιστήμονες εικάζουν ότι οι ανθρωπίδες είτε έπεσαν μέσα σε κάποια σπηλιά είτε κόλλησαν σ’ αυτήν. Κατά πάσα πιθανότητα, τα πτώματά τους παρασύρθηκαν σε κάποια υπόγεια λίμνη κατά τη διάρκεια καταιγίδας, καθώς τα οστά τους βρέθηκαν μαζί με τα υπολείμματα άλλων νεκρών ζώων.
Η πρώτη ανακάλυψη του νέου είδους έγινε τον Αύγουστο του 2008, ενώ το πρώτο οστό εντοπίστηκε από τον εννιάχρονο γιο του καθηγητή Μπέργκερ, Μάθιου. «Αναποδογύρισα την πέτρα και είδα την κλείδα να προεξέχει. Δεν ήξερα τι είναι στην αρχή – νόμιζα ότι ήταν απλά μία αντιλόπη», δήλωσε στο BBC ο νεαρός. «Γι’ αυτό φώναξα τον μπαμπά μου ο οποίος σε απόσταση περίπου πέντε μέτρων άρχισε να βρίζει. Όταν τον ρώτησα “τι έκανα λάθος;”, απάντησε “τίποτα, τίποτα – βρήκες έναν ανθρωπίδη”».